BEIJING — Ipinatawag ng China noong Martes ang ambassador mula sa Pilipinas at binalaan ang bansa na “huwag makipaglaro sa apoy” matapos nitong batiin noong Lunes ng Pangulo nitong si Ferdinand Marcos Jr. ang napiling pangulo ng Taiwan na si Lai Ching-te sa kanyang pagkapanalo sa halalan.
“Ang nauugnay na mga pahayag ni Pangulong Marcos ay bumubuo ng isang malubhang paglabag sa prinsipyo ng One China at … isang malubhang paglabag sa mga pangakong pampulitika na ginawa ng Pilipinas sa panig ng Tsino, at isang matinding pakikialam sa mga panloob na gawain ng Tsina,” sinabi ng tagapagsalita na si Mao Ning. isang regular na briefing.
“Ang China ay nagsampa ng malakas na protesta sa Pilipinas sa pinakamaagang pagkakataon,” at ipinatawag ang embahador nito “upang bigyan ang China ng isang responsableng paliwanag”, sabi ni Mao.
“Iminumungkahi namin na magbasa si Pangulong Marcos ng higit pang mga libro upang maunawaan nang maayos ang mga pasikot-sikot ng isyu sa Taiwan, upang makagawa ng tamang konklusyon.”
Nang humingi ng komento sa usapin, sinabi ni Presidential Communications Office Secretary Cheloy Garafil sa mga mamamahayag ng Palasyo na sumangguni sa pahayag na naunang inilabas ng Department of Foreign Affairs.
Nauna rito, naglabas ng pahayag ang Kagawaran ng Ugnayang Panlabas ng Pilipinas na muling nagpapatibay sa “One China policy” ng bansa matapos ang komento ni Marcos.
Nilinaw ng DFA na ang mensahe ni Marcos na binabati ang bagong Taiwanese president “ay kanyang paraan ng pasasalamat sa kanila sa pag-host ng ating mga OFW (overseas Filipino workers) at pagdaraos ng isang matagumpay na demokratikong proseso.”
“Gayunpaman, muling pinagtitibay ng Pilipinas ang One China Policy,” sabi ng DFA.
Mayroong halos 200,000 OFW sa Taiwan, karamihan ay nagtatrabaho sa mga pabrika, ayon sa DFA.
Sa kanilang bilateral na pagpupulong noong Mayo 2023, ipinahayag nina Marcos at Pangulong Joe Biden ng Estados Unidos ang pangangailangang mapanatili ang kapayapaan at katatagan sa Taiwan Strait.
Naghiwalay ang China at Taiwan sa pagtatapos ng digmaang sibil noong 1949. Mula noon ay tiningnan ng China ang demokratikong Taiwan bilang bahagi ng teritoryo nito.
Mensahe ng pagbati
Noong Lunes, gabi, ipinost ni Marcos sa X (dating Twitter) ang kanyang congratulatory message kay Lai.
“Sa ngalan ng sambayanang Pilipino, binabati ko si President-elect Lai Ching-te sa kanyang pagkakahalal bilang susunod na Pangulo ng Taiwan,” sabi ni Marcos.
“Inaasahan namin ang malapit na pagtutulungan, pagpapalakas ng kapwa interes, pagpapaunlad ng kapayapaan, at pagtiyak ng kaunlaran para sa ating mga mamamayan sa mga darating na taon,” dagdag niya.
Agad namang nagpasalamat si Lai kay Marcos sa mensahe.
“Salamat, President @bongbongmarcos para sa iyong pagbati. Lubos kong pinahahalagahan ang nagtatagal na pagkakaibigan sa pagitan ng #Taiwan at ng #Philippines,” sabi ni Lai sa isang pahayag sa X.
“Inaasahan ko ang pagpapahusay ng ating pang-ekonomiya at people-to-people ties habang itinataguyod ang demokrasya, kapayapaan at kaunlaran sa rehiyon,” dagdag niya.
Bilang paggalang sa One China Policy, ang Maynila ay walang diplomatikong ugnayan sa Taiwan, isang demokratikong naghaharing isla na nahiwalay sa mainland ng China mula noong 1949. Gayunpaman, ang Pilipinas ay nagpapanatili ng isang de-facto na embahada sa Taiwan na tinatawag na Manila Economic and Cultural Office (MECO).
Binati rin ng iba pang mga pinuno si Lai sa kanyang tagumpay, kasama ang marami, kabilang ang Kalihim ng Estado ng US na si Antony Blinken at Ministrong Panlabas ng Hapon na si Yoko Kamikawa, na nanawagan para sa mapayapang paglutas ng mga tensyon sa Kipot ng Taiwan. — Reuters kasama si Anna Felicia Bajo/RSJ, GMA Integrated News
